قیمت پیکان، خودرو محبوب ایرانیها از ۱۴ هزار تومان سال ۱۳۴۶ تا ۵ میلیون تومان سال ۱۳۸۴ روند تقریبا متعادلی را طی کرد. اکنون اما با گذشت ۱۶ سال از توقف تولید این خودرو، قیمت پیکان کارکرده در بازار خودرو به رقمی معادل ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومان رسیده است.
خیلی قبلتر از اینکه سمند به عنوان اولین خودرو ملی معرفی شود و تیپها و مدلهای مختلف آن زیر پای رانندگان ایرانی قرار بگیرد و جادهها و خیابانهای کشور با لاستیکهایش آشنا شوند، «پیکان» برای ایرانیها حکم خودرو ملی را داشت.
«پیکان» حدود ۴ دهه از اواسط دهه ۴۰ تا اوایل دهه ۸۰، روی خط تولید ایران ناسیونال برادران خیامی و بعدها ایران خودرو دولتی قرار داشت و در این مدت همیشه یکی از ارزانترین خودروهایی بود که بیشتر اقشار جامعه میتوانستند به راحتی خریداری کنند. اما امروز شاید یکی از ارزان ترین خودروها در بازار خرید و فروش ماشین کارکرده محسوب میشود.
پیکان نامی است که برادران خیامی به روتس ارو یا هیلمن هانتر انگلیسی دادند و تولید آن را از ۲۳ اردیبهشت ماه ۱۳۴۶ آغاز کردند. پیکان پیش از ورود به ایران ۱۲ سال در انگلیس و چند کشور دیگر با نامهای مختلفی تولید میشد اما برای عرضه در بازار داخلی، آخرین فیس لیفت آن که برای سال ۱۹۶۶ بود، انتخاب شد.
ورود پیکان به ایران، صنعت خودروسازی کشور را به دو بخش تقسیم کرد، قبل از پیکان و بعد از پیکان. تولید این خودرو آنقدر برای ایران ناسیونال مهم بود که برایش جشن تولد گرفتند و آهنگ معروف «تولد مبارک» را ساختند و نخست وزیر وقت، امیرعباس هویدا، وارد کارزار تبلیغاتی پیکان شد و برای رفت و آمد از این خودرو استفاده میکرد.
اولین سری پیکان در دو تیپ دولوکس و کارلوکس به دست مشتریان ایرانی رسید و بعدها تیپها و مدلهای دیگری شامل جوانان، کار، اتوماتیک و… تولید و روانه بازار شد.
پیکان از همان ابتدا در قالب قطعات CKD وارد و سپس در کارخانه ایران ناسیونال مونتاژ میشد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، مونتاژ پیکان همچنان ادامه داشت تا اینکه در سال ۱۳۶۴ خط تولید این خودرو در انگلستان متوقف شد و در نتیجه میزان قطعات ارسالی به ایران کاهش پیدا کرد. این اتفاق باعث شد تا تولید پیکان از ۷۰ هزار دستگاه در این سال به ۳ هزار دستگاه در سال ۶۸ برسد.
۲۵ اردیبهشت ۱۳۸۴ نقطه پایان خاطرهانگیزترین خودرو داخلی شد. در این روز، بعد از ۳۸ سال و فراز و فرودهای فراوان و تولید ۲ میلیون و ۲۹۵ هزار دستگاه، خط تولید پیکان برای همیشه تعطیل شد.
پیکان در ابتدای ورودش به بازار ایران، ارزانترین خودرو نبود. رانندگان میتوانستند در سال ۱۳۴۶، پیکان دولوکس را با پرداخت ۱۴ هزار و ۳۰۰ تومان خریداری کنند که کمی بیشتر از خودروهای ژیان سایپا قیمت داشت. در سال ۴۸ و ۲ سال بعد از عرضه اولین پیکانها به بازار، قیمت این خودرو به ۱۷ هزار و ۸۹۰ تومان رسید.
در آن زمان، میانگین حقوق ماهانه کارگران و کارمندان بین ۴۰۰ تا ۷۰۰ تومان بود و افراد میتوانستند با آن مبلغ، یک خانه یک – دو طبقه در تهران خریداری کنند.
دهه ۵۰ برای ایران پر از اتفاقات و رخدادهای مختلف بود، از افزایش قیمت نفت و درآمدهای کشور گرفته تا پیروزی انقلاب اسلامی و آغاز دفاع مقدس.
قیمت پیکان از سال ۵۰ تا ۵۲ و به مدت ۱۹ ماه هیچ تغییری نکرده و ثابت مانده بود. اما طبق اطلاعیه ایران ناسیونال، به دلیل افزایش هزینههای تولید، این شرکت مجبور شده تا قیمت پیکان را نیز افزایش دهد.
در سال ۵۲، قیمت پیکان دولوکس ۲۳ هزار و ۹۹۰ تومان شد، پیکان کار با قیمت ۲۰ هزار و ۲۹۰ تومان به فروش میرسید و وانت پیکان هم ۱۶ هزار و ۵۰۰ تومان قیمت داشت. گرانترین مدل این خودرو، پیکان جوانان بود که با موتور قویتری و بدنه و کابین اسپرتتر ۲۷ هزار و ۵۰۰ تومان فروخته میشد.
کارگران و کارمندان در این سال بین ۷۵۰ تا ۱۲۰۰ تومان دستمزد میگرفتند.
از سال ۵۲، با افزایش قیمت نفت، درآمدهای کشور هم افزایش پیدا کرد و همزمان تورم و هزینههای زندگی هم بالا رفت. قیمت خودروها نیز تحت تاثیر این تغییرات قرار گرفت. در سال ۵۷، قیمت پیکان صفر لوکس به ۳۵ هزار تومان رسید.
برنامه قرعهکشی که این روزها برای خرید خودروهای ایران خودرو و سایپا جریان دارد، در دهه ۶۰ هم برای خرید پیکان وجود داشت و اتفاقا دلیل اصلی آن هم دلالی و رانتبازی بود که باعث میشد قیمت کارخانه با قیمت بازار اختلاف خیلی زیادی داشته باشد و برای این منظور کمیته توزیع عادلانه خودرو تشکیل شد.
بر اساس اطلاعیه کمیته توزیع عادلانه خودرو در سال ۶۱، متقاضیان باید حداقل یک سال در محل سکونتی که اعلام میکردند، اقامت داشتند و هم خود فرد و هم افراد تحت تکفل فاقد خودرو باشند. همچنین متقاضی و همسرش نباید از سال ۵۷ خودرویی را از تولیدکنندگان داخلی خریده باشند. یکی دیگر از شرایط شرکت در قرعهکشی، داشتن گواهینامه بود.
شرایط بالا برای خرید خودرو سواری الزامی بود اما اگر فردی میخواست در قرعهکشی وانت و کامیون شرکت کند، باید به شغل رانندگی اشتغال داشت.
در سال ۶۰، پیکان دولوکس با قیمت ۵۹ هزار و ۷۳۵ تومان درب کارخانه به فروش میرسید و مدل کارلوکس ۵۲ هزار و ۲۲۷ تومان قیمتگذاری شده بود. اما در اواخر دهه ۶۰، قیمت پیکان به ۱۳۵ هزار – ۱۵۰ هزار تومان رسید.
دهه ۷۰ و ۳ سال بعد از پایان جنگ تحمیلی و آغاز دوران سازندگی، نرخ تورم افزایش یافت و برای اولین بار قیمت پیکان به اعداد میلیونی رسید و شرایطی پیدا کرد که در اواخر دهه ۹۰ دوباره در بازار خودرو تجربه کردیم. در این تاریخ پیکان پژویی هم به بازار آمد. خودرویی که بدنه پیکان را داشت اما از موتور پژو ۵۰۴ استفاده میکرد.
یک دستگاه صفر این خودرو، یک میلیون و ۴۰۰ هزار تا یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان فروخته میشد. این اعداد نشان میدهد که قیمت پیکان در عرض ۱۳ سال، یک میلیون و ۶۶۵ هزار تومان افزایش پیدا کرده بود.
پیکان در دهه ۸۰ به پایان عمر خود رسید و بعد از ۳۸ سال، در ۲۵ اردیبهشت ۱۳۸۴ خط تولیدش تعطیل شد. در این ۴ دههای که پیکان روی خط تولید ایران ناسیونال و بعدها ایران خودرو قرار داشت، از نظر فنی و ظاهری چندان تغییرات و تحولاتی پیدا نکرد و همان قالب مستطیلی و قوطی کبریتی خود را حفظ کرد.
دهه ۸۰، اقتصاد ایران ثبات نسبی پیدا کرده بود و دولت توانست با رویه مناسبی تورم را کنترل کند. در این شرایط، قیمت پیکان صفر در سال ۸۲، مبلغ ۵ میلیون و ۳۵۰ هزار تومان بود و تا سال ۸۴ هم که تولیدش متوقف شد، تغییر چندانی نکرد.
با وجود اینکه ۱۶ سال از تولید آخرین پیکان میگذرد و سالهاست که دیگر خبر چندانی از این خودرو در خیابانهای کشور نیست، اما همچنان میتوان آن را خریداری کرد، البته با قیمتهای ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومانی.
پیکان مدل ۷۸ با ۲۱۰ هزار کیلومتر کارکرد را میتوان ۲۳ میلیون تومان خرید و مدل ۸۲ با ۸۰ هزار کیلومتر کارکرد، ۳۲ میلیون تومان قیمت دارد. البته قیمت پیکانهای کلاسیک و کلکسیونی به ۸۰ میلیون تومان هم میرسد.
پیکان ۳۸ سال در کارخانه ایران ناسیونال که بعدها ایران خودرو نامیده شد، تولید میشد و فروش آن از قیمت ۱۴ هزار تومان در سال ۴۶ شروع شد و به ۵ میلیون تومان در سال ۸۴ رسید. در این سالها بازار خودرو کشور شاهد اتفاقات مختلفی بوده، اتفاقاتی مثل قرعهکشی و جوسازی دلالان و تحریمها و کمبود قطعات.
با نگاهی به تاریخچه ورود و تولید خودرو پیکان در ایران و اتفاقاتی که برای پیکان افتاد، به نظر میرسد همین روند برای برخی دیگر از خودروها در کشور نیز در حال رخ دادن است.
برای اطلاعات بیشتر از اخبار و دانستنی های خودرو می توان به مقاله های خودروهای جدید ایران خودرو و سایپا و خودروهای ایرانی با سطح ایمنی بالا و محکم ترین بدنه مراجعه نمود.
آن طور که مدیران دو خودروساز بزرگ کشور، گروه خودروسازی ایران خودرو و گروه خودروسازی سایپا در مجمع عمومی عادی سالیانه این شرکتها اعلام کردهاند، در نیمه دوم سال جاری شاهد تولید و عرضه خودروهای جدیدی خواهیم بود.
بعضی از این خودروهای جدید در ماههای اخیر رونمایی و معرفی شدهاند. تعداد بیشتری از محصولات جدید این دو خودروساز بزرگ، همان خودروهای قدیمی هستند که با پیشرانهها و جعبه دندههای جدید تولید خواهند شد.
اولین محصول ایران خودرو که در سال ۱۴۰۰ بعد از مدتها کش و قوس به دست مشتریان رسیده، تارا است. خودرویی که بر اساس پژو ۳۰۱ ساخته شده و متقاضیان برای خرید آن باید سال گذشته در طرحهای پیش فروش شرکت میکردند و در صورتی که اسمشان در قرعهکشی در میآمد و پول پیش را واریز میکردند، تارا دندهای را در تیر ماه ۱۴۰۰ تحویل میگرفتند.
مشتریانی هم که در طرح پیش فروش مدل اتوماتیک خودرو تارا شرکت کردهاند، احتمالا میتوانند در مهر ماه پشت فرمان خودروی جدیدشان بنشینند.
اما تارا دندهای و اتومات تنها محصولات جدید ایران خودرو در سال ۱۴۰۰ نیستند. بزرگترین خودروساز کشور، جعبه دندههای ۶ دنده دستی و ۶ سرعته نیمه اتومات را طراحی و تولید کرده که روی بعضی از خودروهای فعلیاش قرار خواهد داد.
تنها محصول کاملا جدیدی که ایران خودرو در سال جاری معرفی میکند، پروژه خودرو K125 است که در شهریور ماه رونمایی خواهد شد.
طبق اطلاعات منتشرشده،K125 خودرو کراس اوور و از خانواده تارا است و احتمالا جایگزین پژو ۲۰۰۸ خواهد شد. قرار بود این خودرو جدید در ابتدای سال ۹۹ همزمان با تارا معرفی و رونمایی شود اما این اتفاق چندین بار به تعویق افتاده و در جدیدترین اظهار نظر فرشاد مقیمی، مدیرعامل گروه خودروسازی ایران خودرو، K125 شهریور ۱۴۰۰ رونمایی میشود.
ایران خودرو چند ماهی است که تولید جعبه دنده ۶ سرعته دستی را شروع کرده و دنا پلاس و رانا پلاس را با این جعبه دنده رونمایی کرده است و حالا قرار است گیربکس ۶ سرعته نیمه اتومات (AMT) را روی محصولات فعلیاش نصب کند.
فرشاد مقیمی در مجمع عمومی عادی سالیانه ایران خودرو اعلام کرد که تولید این گیربکس جدید در شهریور ماه شروع میشود و تا آخر در رانا، سمند و پژو ۲۰۷ پانوراما استفاده خواهد شد.
یکی دیگر از پروژههای جدید ایران خودرو در سال ۱۴۰۰، تولید و عرضه وانت آریسان با موتور XU7 پلاس است. پیشرانه جدید مصرف سوخت کمتری دارد و هوا را هم کمتر آلوده خواهد کرد.
ایران خودرو با همکاری یکی از شرکتهای دانشبنیان داخلی قصد دارد تا خودرو بنزینی تارا را به یک خودرو برقی تبدیل کند. پلتفرم تارا برقی در داخل کشور طراحی و تولید شده و در حال حاضر مراحل ساخت نمونه آزمایشی آن در حال انجام است و احتمالا در زمستان ۱۴۰۰ معرفی و رونمایی میشود.
گروه خودروسازی سایپا هنوز محصولات جدید خود را در سال ۱۴۰۰ رونمایی و یا به بازار عرضه نکرده است. جدیدترین اتومبیلی که دومین خودروساز بزرگ کشور که به مشتریان عرضه کرده، شاهین است. این خودرو در طرح پیش فروش تیر ماه سایپا عرضه شد و یک سال دیگر به دست متقاضیان میرسد.
بر خلاف ایران خودرو، محصولات جدید سایپا که در سال ۱۴۰۰ معرفی و عرضه خواهند شد، کاملا جدید هستند.
سیدجواد سلیمانی، مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا در مجمع عمومی عادی سالیانه این شرکت از رونمایی، تولید و عرضه سه خودرو جدید خبر داد که یکی از آنها آریا است.
آریا اولین کراس اوور ملی سایپا است و روی پلتفرم مشترکی با شاهین تولید میشود. احتمالا پیشرانه این خودرو هم با شاهین مشترک است و ۱۱۰ اسب بخار قدرت دارد. کراس اوور کاملا ایرانی سایپا در نیمه دوم سال جاری وارد فاز تولید انبوه میشود و در طرحهای پیش فروش خودرو قرار میگیرد.
اطلس، یکی دیگر از محصولات جدید گروه خودروسازی سایپا است که به زودی رونمایی میشود. هنوز هیچ اطلاعات دقیقی در مورد مشخصات فنی و ابعاد و اندازه این خودرو منتشر نشده و فقط عکس بیکیفیتی از نمای جلو و تصاویری از طرحهای رایانهای این خودرو در فضای مجازی دیده میشود.
مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا اعلام کرده که اطلس خودرو کراس است و جایگزین پراید و تیبا خواهد بود.
طبق اظهارات سیدجواد سلیمانی، مدیرعامل سایپا در مجمع عمومی عادی سالیانه این شرکت، خط تولید وانت زامیاد که در بین مردم به نیسان آبی و نیسان جونیور معروف است، تعطیل خواهد شد و به جای آن وانت پادرا پلاس روی خط تولید قرار خواهد گرفت.
گروه خودروسازی ایران خودرو و گروه خودروسازی سایپا برای سال جاری خودروهای مختلفی را روانه بازار خواهند کرد. با ورود محصولات جدید، تولید بعضی از خودروهای فعلی مثل پژو ۲۰۶ کم خواهد شد. طبیعتا قیمت اتومبیلهای جدید بیشتر از رقبای موجود در بازار است و مشتریان در صورت تمایل به خرید خودروهای تازه وارد باید پول بیشتری بپردازند.
برای اطلاعات بیشتر از اخبار خودرو می توان به مقاله های ممنوعیت فروش لندکروز ۲۰۲۲ و سایپا اطلس جایگزین پراید و تیبا مراجعه نمود.
سیستم تهویه خودرو از قطعات مختلفی تشکیل شده که عملکرد صحیح آنها در کنار یکدیگر هوایی خنک و مطبوع را در کابین ایجاد میکند. یکی از اساسیترین قطعات سیستم تهویه، کمپرسور کولر خودرو است که مهم ترین نقش را در این سیستم ایفا می کند. وظیفه اصلی این قطعه فشرده (کمپرس) کردن گاز سردکننده و یا مبرد است. سیلندر و پیستون و دریچه ها یا سوپاپها از جمله مهمترین اجزای کمپرسور کولر خودرو هستند.
سیستم تهویه یا سیستم کولر خودرو از قطعات و اجزای بسیاری تشکیل شده است.
در اولین مرحله، کمپرسور گاز سردکننده که به آن مبرد نیز گفته می شود را فشرده کرده و در نتیجه این کار، فشار و دمای آن را به شدت افزایش میدهد. گازی که به شدت دما و فشار آن افزایش یافته است، وارد کندانسور می شود. در کندانسور این گاز به مایع تبدیل خواهد شد.
فشار و دمای این مایع پس از عبور از شیر انبساط کاهش یافته و گرمای محیط را جذب کرده و به گاز تبدیل می شود، جذب دمای محیط باعث خنک شدن اواپراتور می شود. یک فن در نزدیکی اواپراتور قرار گرفته است و موجب می شود تا جریان هوا از میان لوله های بسیار نازک اواپراتور عبور داده شده و خنک شود، این هوای خنک به داخل کابین خودرو هدایت می شود و هوای کابین خودرو خنک خواهد شد.
مایعی که از اواپراتور خارج می شود مجددا به داخل کمپرسور هدایت شده و این فرآیند تکرار می شود. اواپراتور مانند کمپرسور یکی از قطعات اصلی سیستم خنککننده خودرو است. اواپراتور از لوله های بسیار نازک و باریک تشکیل شده که وظیفه آنها تبدیل مایع به گاز می باشد، هنگامی که هوای کابین از اطراف لوله های اواپراتور عبور می کند، رطوبت موجود در آن توسط لوله های اواپراتور که خیلی سرد شده اند، جذب می شود.
رطوبت هوا که توسط اواپراتور جذب شده است، تبدیل به قطرات آب شده و توسط لوله ای به زیر خودرو هدایت می شوند.
به طور کلی می توان تمامی کمپرسور های تولید شده را در سراسر جهان به سه دسته تقسیم کرد :
کمپرسورهای کولر خودرو میتواند دارای ظرفیت ثابت (با حرف H نمایش داده میشود) یا ظرفیت متغیر (با حرف V نمایش داده میشود) باشند. از طرفی کمپرسورها باید بر طبق میزان قدرت موتور و حجم فضای کابین خودرو انتخاب شوند و در نتیجه کمپرسور رنو و مگان با کمپرسور خودرو های دیگر مانند پراید و 206 متفاوت خواهد بود.
خرابی کمپرسور کولر خودرو منجر به عدم عملکرد سیستم خنککننده خودرو خواهد شد. بنابراین با شناسایی و برطرف کردن عوامل خرابی این وسیله، عمر کولر خودرو خود را افرایش میدهید.
کلاچ یکی از قطعات اصلی کمپرسور است که با شروع کار سیستم تهویه، کلاچ هم درگیر میشود. درگیر شدن کلاچ منجر به چرخش پولی شده و مجموع این موارد عملکرد درست کمپرسور کولر را تضمین میکند. بنابراین اگر کلاچ درگیر نشود، کمپرسور فعال نخواهد شد.
فرسوده شدن باتری روی سیستم برق خودرو تأثیر منفی گذاشته و ممکن است به قطعات برقی خودرو از جمله دینام خودرو آسیب برساند.
رله وسیلهای است که وظیفه روشن و خاموش کردن کمپرسور را بر عهده دارد. زمانی که رله کمپرسور خراب شود، جریان برق در مدار برقرار نشده و کمپرسور فعال نخواهد شد. در صورت بروز هرگونه مشکلی در کمپرسور کولر خودرو، هرگز خودتان اقدام به تعمیر آن نکنید چون صدمه دیدن کوچکترین اجزای کمپرسور کولر ممکن است به تعویض کامل آن منجر شود.
مسائل و مشکلات سیستم کولر
سیستم کولر چه مرتب استفاده شود یا کلا استفاده نشود، نیاز به نگهداری و توجه دارد. مشکلات عمومی آن در بیشتر موارد از حالات زیر خارج نیست:
گرم بودن باد کولر دلایل زیادی دارد. افت کیفیت گاز مبرد و به پایان رسیدن عمر مفید آن یا کم بودن شارژ گاز موجود در مدار محتمل ترین دلیل در بیشتر موارد هستند. اگر اورینگ های سیستم فرسوده باشد سیستم قادر به حفظ فشار نیست ضمن آنکه اگر پروسه شارژ گاز کولر (تخلیه، وکیوم و پر کردن) به صورت صحیح صورت نگرفته باشد، نیز کولر قادر به خنککاری صحیح نیست چرا که شارژ بیش از حد گاز نیز عملکرد سیستم را مختل میکند.
عملکرد نادرست فشنگی فشار گاز دلیل محتمل بعدی است. در عموم خودروها ECU سیستم سوخت رسانی و یا یونیت فن (در صورت مجزا بودن واحد کنترل فن از ECU) در هنگام فعال بودن کولر، دور فنهای خنککننده را بر اساس ترکیبی از اطلاعات دمای پیشرانه و فشار گاز کولر تنظیم میکند.
حال اگر میزان شارژ گاز مدار کولر صحیح نباشد و یا سنسور فشار گاز کولر معیوب باشد، فنها در درجات غیر استانداردی عمل کرده و یا ممکن است مثلا دور تند کلا فعال نشود. این مسئله به خنککنندگی نامناسب کولر منجر میشود. خنک نبودن باد کولر دلایل دیگری هم میتواند داشته باشد.
خرابی شیر انبساط و فشنگی آن، کثیفی یا پوسیدگی کندانسور و اواپراتور، عملکرد نادرست ECU تهویه مطبوع و شل بودن تسمه از جمله دیگر دلایل خنککنندگی ضعیف کولر هستند. کهنه شدن رطوبتگیر نیز تاثیر قابل توجهی در کاهش عمر مفید گاز مبرد و کاهش کارایی زود هنگام عملکرد کولر دارد.
اگر تهویه روی یک درجه ثابت تنظیم شده باشد اما سرمای کولر بسته به شرایط تغییر کند، مشکلی در سیستم وجود دارد. اگر سرمای کولر در حالت ساکن بودن خودرو بیشتر از هنگامی است که حرکت میکند، این موضوع نشانه کافی نبودن شارژ گاز سیستم است.
اگر سرمای کولر در حین حرکت بیشتر شده و در حالت ساکن بودن خودرو باد به صورت تدریجی گرم میشود، باید به عملکرد فن رادیاتور و یا کثیفی کندانسور شک کرد. اگر کیفیت گاز مبرد دچار افت شده باشد یا شارژ سیستم اندکی بیش از حد مجاز باشد نیز این مشکل میتواند بروز کند.
کهنه بودن پولی سر میللنگ و مستهلک شدن دمپرهای آن باعث میشود که ضربه درگیرشدن کمپرسور بیشتر احساس شود، اگر سفتی تسمه نیز صحیح نباشد حتی ممکن است صدای جیغ تسمه یا بلبرینگ پولی کمپرسور و پمپ هیدرولیک و آلترناتور نیز بلند شود.
اگر با درگیر شدن کمپرسور ضربه آن احساس شده و به یکباره پیشرانه دچار افت توان قابل توجه شود، به احتمال زیاد مجموعه استپر یا دریچه گاز برقی درست عمل نمیکند یا انژکتورها بسیار کثیف هستند. در خودروهای کاربراتوری این ایراد از وکیوم کمکی کاربراتور یا کثیفی خود مجموعه کاربراتور است.
ابتدا بررسی کنید که دمای پیشرانه در محدوده مجاز باشد چرا که اگر دمای پیشرانه بیش از حد افزایش یابد ECU اجازه درگیری کمپرسور را نمیدهد. همین موضوع در خصوص فشار گاز نیز صادق است و اگر فشار مدار کولر به مرز بحرانی برسد ECU اجازه درگیری کمپرسور را نخواهد داد. بنابراین یا مدار کولر بیش از حد شارژ شده یا در صورت شارژ صحیح و مشاهده گزارش فشار بیش از حد احتمالا فشنگی فشار گاز معیوب شده است.
اگر تمامی اجزای سیستم در سلامت بوده و دمای پیشرانه نیز نرمال است، باید به بررسی وضعیت واحد کنترل تهویه مطبوع پرداخت. اگر رله تغذیه پنل تهویه معیوب باشد یا مدول فن خراب شده باشد، برق تغذیه مورد نیاز کلید کولر به آن نمیرسد که دستور فعال شدن کولر را صادر کند.
بروز مشکل در عملکرد ECU تهویه یا مدول مرکزی BCM و یا حتی مشکل در شبکه مالتی پلکس خودرو نیز این معضل را به وجود میآورد (مثلا در پژو 206 خرابی صفحه کیلومتر یا بروز مشکل در BSI حتی میتواند عملکرد یونیت تهویه را مختل کند). همچنین اگر شبکه اواپراتور یخ زده یا به شدت جرم گرفته باشد، سنسور دمای اواپراتور یا ترموستات تعبیه شده روی آن مانع فعال شدن کولر خواهد شد.
برای اطلاعات بیشتر از تعمیر و نگهداری خودرو می توان به مقاله های بررسی لنت ترمز و انواع آن و وظیفه و عملکرد جعبه فرمان خودرو مراجعه نمود.
بازار خودرو از سال ۸۴ تا ۱۴۰۰، یعنی طی فعالیت چهار دولت (۱۶ سال) روزهای پرالتهابی را تجربه کرده است. از ورود شرکای تجاری تا خروجشان از صنعت خودرو، هر یک نقش اساسی در بازار خودرو ایفا کردهاند.
در طول این سالها تصمیمات متعددی حول صنعت خودرو چرخیده است؛ برخی از این تصمیمات مثبت بوده و برخی به ناچار گریبان بازار خودرو را گرفته است. افراد زیادی در طول ۱۶ سال گذشته به واسطه بازار خودرو سرمایه خود را از دست دادهاند و افراد دیگری هم سودهای کلانی از گوشه و کنار نوسانات بازار به جیب زدهاند.
با نگاهی به عملکرد چهار دولت و حضور دو رییس جمهوری، میتوان دریافت صنعت خودرو ایران روزهای پر التهابی را تجربه کرده است که مهمترین آنها، آمدن و رفتن شرکای تجاری خارجی در دولت یازدهم و دوازدهم بود. روزهایی که به واسطه رونق برجام راه برای ورود خارجیها به بازار باز شد و کمتر از چهار سال بعد با خروج آمریکا از برجام، شرکای تجاری خودرویی ایران بساط خود را از صنعت خودرو جمع کردند و صنعت جوان خودرو کشور را تنها گذاشتند.
در همان روزها نرخ ارز سیر صعودی به خود گرفت و در نهایت ورود هر خودرو خارجی به کشور تا اطلاع ثانوی ممنوع اعلام شد. از همان روز تاکنون بازار خودرو ایران به واسطه حضور تعداد کمی شرکت و نمایندگی- بعضا چینی- به مونتاژ و تولید خودروهای محدودی ادامه داد و در مقابل فرصتی برای رخ نمایی خودروسازان داخلی فراهم شد.
همین چند مورد کافی بود تا بازار خودرو ایران هربار واکنش نشان دهد و قیمت خودرو به جریانهای اقتصادی- سیاسی گره بخورد و تا لحظه تحویل دولت دوازدهم به سیزدهم هم نوسان، بیخیال بازار خودرو نشود.
اما در همین سالها اتفاقات مثبت و شرایط رونق خودروهای داخلی و رونق خرید و فروش خودرو کارکرده بیش از پیش فراهم شد. تقریبا از اواخر سال ۱۳۹۵ و گسترش بسترهای انتشار آگهیهای اینترنتی، فروش خودرو به صورت آنلاین نیز رونق گرفت و از سال ۱۳۹۷ و ممنوعیت واردات خودرو، معامله خودروهای دست دوم بیش از پیش شد تا جایی که امروز نقش سایتهای خرید و فروش خودرو بر بازار بسیار چشمگیرتر از گذشته دیده میشود.
این روزها قیمت خودروهای پر طرفدار داخلی رو به افزایش است. با بررسی آمارها طی هشت سال اخیر (دولت یازدهم و دوازدهم) خودروهای داخلی به طور میانگین بیش از ۱۱۲ میلیون تومان گرانتر شده است.
در بازه زمانی سال ۹۲ تا مرداد ۱۴۰۰، بیشترین افزایش قیمت رخ داده برای سوزوکی ویتارا، ثبت شده است که از ۱۲۷ میلیون تومان در سال ۹۲، با افزایش یک میلیارد و ۸۰ میلیون تومانی، به رقمی در حدود یک میلیارد و ۱۸۰ میلیون تومان، در مرداد ۱۴۰۰ رسیده است.
در فاصله سالهای ۸۴ تا ۹۲، پژو ۴۰۵، رقمی در حدود ۲۰۸ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان گران شده است.
قیمت این خودرو در ابتدای فعالیت دولت نهم (۱۳۸۴) حدود ۱۱ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان بود. سال ۹۲، در نتیجه فشار تحریمها، افزایش قیمت مواد اولیه و برخی مشکلات درونی در صنعت خودرو، قیمت این محصول گروه صنعتی ایران خودرو، به ۲۷ میلیون تومان رسید. اما همه ماجرای افزایش قیمت پژو به این جا ختم نشد و در نیمه دوم سال ۱۴۰۰ و درست در آخرین روزهای پایانی کار دولت دوازدهم، قیمت پژو ۴۰۵ به مرز ۲۲۰ میلیون تومان رسیده است.
نگاهی به تغییرات قیمتی خودرو طی سالهای ۸۴ تا ۹۲ و رسیدن به قیمتهای نجومی سال ۱۴۰۰ تا حد زیادی به نرخ ارز و بازارهای سرمایهای ارتباط داشته است.
طی هشت سال ریاست جمهوری محمود احمدینژاد، قیمت پژو پارس ۲ برابر شد. تا جایی که این خودرو در سال ۸۴ به قیمت ۱۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در بازار فروخته میشد. اما رفته رفته و بر اثر تاثیرپذیری بازار خودرو از سایر بازارها به قیمت ۳۵ میلیون تومان در سال ۹۲ رسید. در همان زمان نیز بسیاری از فعالان بازار خودرو از افزایش ۱۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی قیمت این خودرو، فقط طی هشت سال، متعجب بودند. اما کمتر کسی فکر میکرد که در مرداد ۱۴۰۰، قیمت این خودرو به ۲۵۵ میلیون تومان برسد.
در این میان اما داستان سمند ال ایکس، خودرو محبوب خانواده، از همه شنیدنیتر است. این خودرو پلههای تورم را یکی پس از دیگری طی کرد تا از غافله گرانی جا نماند. سمند از سال ۸۴ تا ۱۴۰۰، به صورت کاملا شگفتانگیز، ۲۱۲ میلیون تومان گران شد. این بار هم انگار دست تحریم و گرانی مواد اولیه در کار بوده است. هر چند بارها این پرسش اساسی بدون جواب مانده است: جای بهرهوری در صنعت خودرو ایران کجاست؟
قیمت پراید پرواز کرد! این جمله، شاید بهترین توصیف برای توضیح گرانی ۱۳۵ میلیون تومانی قیمت این خودرو، طی ۱۶ سال گذشته باشد. سال ۸۴ وقتی دولت نهم تازه بر سرکار آمده بود، قیمت پراید در درب کارخانه، ۶ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان بود. اما با استناد به گزارشهای رسمی وزارت صمت، حالا قیمت این محصول شرکت خودروسازی سایپا، به ۱۴۲ میلیون تومان رسیده است.
به نظر میرسد این روزها و با انتشار خبر توقف تولید پراید، اخبار شگفتانگیز حول و حوش پراید تمامی ندارد. خودرویی که حتی به اذعان مدیران صنعت خودرو با ابهامهای بسیاری در خصوص کیفیتش مواجه است و دست کم در گفتهها، چیزی به پایان عمرش باقی نمانده است. ماجرا از این قرار است؛ سهم پراید از کل محصولات تولید شده از سوی شرکت خودروسازی سایپا، ۷۰ درصد اعلام شده است. شاید به همین دلیل است که حتی وقتی خبر توقف تولید پراید اعلام شد، هنوز هم آمار تولیدش صعودی است.
این روزها و در آستانه شروع به کار جدی دولت سیزدهم و همه حرف حدیثهایی که پشت سر بازار خودرو در سالهای گذشته شنیده میشود، اما بسیاری از صاحبنظران و کارشناسان بر این باورند که مهمترین اقدامات در بازار خودرو، کنترل قیمتگذاری و در نهایت ورود تصمیمگیرنده در سکان وزارت صمت است.
حالا، انگار خانواده بزرگ صنعت خودرو کشور چشم انتظار اتفاقهای جذاب و خبرهای بهتری برای بازار تاثیر پذیر و تاثیر گذار خودروست، بازاری که طی سالهای اخیر به واسطه هر نوسان نرخ ارز، تصمیمات متولیان بازار خودرو و ورود و خروج شرکای تجاری، واکنش نشان داده و حال و روزش تعریف چندانی ندارد.
برای اطلاعات بیشتر از اخبار خودرو می توان به مقاله های قیمت پراید ترمز برید و سودای گرانی در بازار تابستانی خودرو مراجعه نمود.
بدون شک یکی از دغدغههای اصلی هر خریداری در هنگام انتخاب ماشین، سطح ایمنی و قدرت بدنه آن است. اما در ایران اندکی ماجرا متفاوت است و خریداران خودرو داخلی امید چندانی به کیفیت قابل قبول بدنه و سطح ایمنی ندارند. در این مقاله ابتدا سراغ چند خودرو ایرانی رفتیم که قدرت ایمنی تقریبا قابل قبولی داشته و تا حدودی میشود روی آنها حساب کرد.
در ادامه بهترین خودروساز داخلی را از نظر ایمنی مشخص کردیم و در آخر سری به سطح کیفیت تولیدات کارخانههای واردات و مونتاژ ماشینهای خارجی بهخصوص برندهای چینی زدیم.
سمند خودرو ملی با سطح ایمنی مناسب
زمانی که صحبت از خودرو ملی به میان میآید انتظار یک محصول تمام اعیار را داریم که از همه نظر در سطح بالایی قرار دارد. اما صنعت خودروسازی در ایران با محدودیتهای فراوانی روبهرو است که روی کیفیت محصولات تاثیر منفی گذاشته است. با اینکه سمند آن قدرت بدنه مورد نظر و ایمنی بالای کارشناسان را ارائه نمیدهد، اما در مجموع به دلیل ساختار و شکل طراحی که دارد، در تصادفات دچار آسیب کمتری میشود.
تست ایمنی این خودرو در یک موسسه انگلیسی انجام شده و تقریبا قابل قبول بوده است. ایربگها سمند با سرعت مناسبی باز میشوند تا از سرنشینان در مقابل فشار وارده به کابین محافظت کنند. پاشنه آشیل این خودرو سقف و رکابهای آن هستند که آسیبپذیرترین قسمت سمند را تشکیل میدهند.
پژو 206 دورگه ایرانی فرانسوی مطمئن
هر چند پژو ۲۰۶ را نمیتوان یک خودرو تماما ایرانی با مهندسی بومی معرفی کرد، اما به دلیل گذشت سالهای متمادی از ورود این فرانسوی خوشساخت به ایران و تغییراتی که مهندسین ایرانی نسب به نسخه اصلی در آن ایجاد کردند، میتوان به ۲۰۶ لقب دورگه ایرانی – فرانسوی داد.
در میان تولیدات کارخانههای خودروسازی داخل کشور پژو ۲۰۶ یکی از ایمنترین ماشینها است که بر خلاف ظاهر ظریف و زیبای خود مقاومت بالایی دارد. پژو ۲۰۶ در تست تصادف موسسه euroncap توانسته ۴ ستاره از ۵ ستاره را کسب کند که یک امتیاز بسیار بالا میان خودروهای موجود در بازار ایران است. هر چند در تصادفات کاپوت ۲۰۶ کاملا جمع میشود، ولی به دلیل حرکت موتور به سمت پایین فشار زیادی به سرنشینان و کابین وارد نمیشود.
پژو 2008 ایمن ترین خودروی مونتاژی کشور
پژو ۲۰۰۸ یکی دیگر از محصولات کمپانی خوشنام پژو که در کارخانه ایران خودرو بازتولید میشود و با تفاوتهایی نسبت به نسخه اصلی به بازار ایران عرضه شده است. طبق آمار ایران خودرو پژو ۲۰۰۸ تنها ماشین تولید داخل کشور است که توانسته ۵ ستاره از موسسه Euro NCAP دریافت کند.
پژو ۲۰۰۸ با داشتن ایربگهای جلو و بغل، بیشترین حفاظت را از سرنشینان جلوی خودرو به عمل میآورد، به شکلی که در تستهای تصادف، کمترین صدمه ممکن به سرنشینان وارد شده است. همچنین در تست عابر پیاده، این خودرو عملکرد خیلی خوبی داشته و فقط کنارهها و قسمت پایین شیشه جلو تا حدی ضعیف عمل کردهاند و سایر قسمتها نمره قبولی گرفتهاند. به هر حال پژو ۲۰۰۸ یک خودروی پنج ستاره است و میتوان گفت که از نظر ایمنی هیچ نقصی ندارد.
شاهین سایپا ایمن ترین خودرو ایرانی
شاید در نگاه اول کمی عجیب و غیر قابل باور به نظر برسد که ایمنترین خودرو تولید داخل کشور محصول کارخانه سایپا است. سایپا با ساخت ماشینهای نچندان معروف از نظر ایمنی که سرآمد آنها پراید است، چندان میان خریداران خوشنام نیست. اما بعد از سالها این برند ایرانی دست به کار بزرگی زده و یک ماشین با سطح ایمنی و کیفیت بدنه مناسب را روانه بازار کرده است.
شاهین سایپا سیستم ایربگ و ECE R۹۵ را در مراکز معتبر اروپایی پشتسر گذاشته و نمره قابل قبولی نیز کسب کرده است. تست تصادف و تأییدیه ECE R۹۵ یکی از شش بخش اصلی برای اخذ مجوز فروش خودرو در اتحادیه اروپا است. سرعت باز شدن ایربگها در کنار مقاومت خوب خودرو در برخورد با اجسام و فشار وارده کم به داخل کابین، شاهین را تبدیل به ایمنترین خودرو ساخته شده توسط مهندسین ایرانی کرده است.
محصولات ایران خودرو یا سایپا؟ کدام بدنه محکم تری دارند؟
با یک نگاه بدبینانه، پاسخ به این سوال انتخاب بین بد و بدتر است. اما واقعیت این است که در چند سال گذشته با وجود شرایط سخت تحریمها و تهیه سخت قطعات، تلاشهای خوبی برای بالابردن سطح کیفی تولیدات داخلی صورت گرفته است. خودرو شاهین سایپا نمونه یک تلاش موفق برای مهندسین ایرانی است. هر چند به زمان بیشتری برای قضاوت واقعی شاهین نیاز است.
اگر هم بخواهیم سابقه این دو کارخانه را بررسی کنیم، در مجموع تولیدات ایرانخودرو از کیفیت بدنه و سطح ایمنی بهتری برخوردار بودهاند. تنوع انتخاب در محصولات این کارخانه بیشتر است و ایرانخودرو در آینده نزدیک با محصول جدید خود بنام تارا احتمالا لقب ایمنترین خودرو ایرانی را از شاهین خواهد گرفت. هر چند تا زمان عرضه و مشخص شدن تستهای معتبر باید صبر کرد.
از طرف دیگر سایپا در ۵ سال گذشته در روند تولیدات خود تغییراتی ایجاد کرده است تا بتواند اعتماد خریداران را جلب کند. شاهین نتیجه تلاشهای سایپا در این مدت بوده که نشان از روند کند اما مثبت تغییرات خودروسازی سایپا دارند.
برای اطلاعات بیشتر از اخبار و دانستنیهای خودرو می توان به مقاله های مزایا و معایب سقف پانوراما در خودرو مراجعه نمود.